Prezent dla towarzysza Edwarda G.

Przedstawienie zrealizowane na podstawie scenariusza Janusza Dymka i Jacka Raginisa. Spektakl Sceny Faktu z 2009 roku.

W 1977 r. towarzysze z bliskiego otoczenia I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka postanowili zrobić mu niespodziankę. Podczas obchodów zbliżającej się Barbórki miał być odsłonięty pomnik legendarnego przodownika pracy socjalistycznej Wincentego Pstrowskiego. Ale pomnik to było za mało. Ktoś wpadł więc na pomysł, aby również nakręcić film o dzielnym stachanowcu. Zażądano, aby film powstał w rekordowym tempie trzech miesięcy.

Kiedy zaczęto pracować nad scenariuszem okazało się, że Pstrowskiego wybrano na bohatera filmu nie tylko dlatego, że z jego pomocą usiłowano ożywić „współzawodnictwo pracy socjalistycznej”, ale także ze względu na podobieństwo biografii pierwszego polskiego „stachanowca” i pierwszego sekretarza. Obaj byli repatriantami z Belgii (gdzie pracowali w kopalniach) i członkami partii komunistycznej.


W krytycznym momencie, gdy ważyły się losy czy film będzie gotowy na czas, a czekała jeszcze post-produkcja, Partia gotowa była „rzucić na ten odcinek nawet wojsko”. Kiedy dosłownie w ostatniej chwili film złożono do kolaudacji – można było odetchnąć. Prezes Szczepański był zadowolony i lekką ręką obiecał specjalną nagrodę, po którą reżyser miał się zgłosić następnego dnia.

Nazajutrz reżyser zgodnie z umową czekał na wezwanie do prezesa. Tymczasem, okazał się, że zamiast obiecanej premii, wszystkie drzwi w TV zostały przed nim zamknięte.

Sprawa wyjaśniła się później.

Kiedy „Pierwszy” usłyszał o niespodziance, jaką szykowali dla niego towarzysze – wpadł w szał. Wszyscy wiedzieli, że Gierek i Pstrowski rzeczywiście się znali. Nikt jednak nie miał pojęcia, że „Pierwszy” odnosił się do Pstrowskiego wręcz z nienawiścią. I tak przygotowywana miesiącami, z pomocą wojska i jednocześnie w wielkiej tajemnicy przed Pierwszym Sekretarzem, niespodzianka, okazała się jednym wielkim niewypałem. Emisję filmu przeniesiono na inny termin, przesunięto uroczystości związane z odsłonięciem pomnika Pstrowskiego. Pozostało jeszcze tylko znaleźć kozła ofiarnego, winnego całego zamieszania. I znaleziono...


Autor: Janusz Dymek, Jacek Raginis
Reżyseria: Janusz Dymek
Zdjęcia: Dariusz Jadach
Scenografia: Marek Chowaniec
Kostiumy: Iza Stronias
>Montaż: Sławomir Filip
Dokumentacja i konsultacja historyczna: dr Adam Dziurok IPN, dr Adam Dziuba IPN


Obsada: Szymon Bobrowski (Reżyser), Tadeusz Bradecki (Pisarz prof. Roszko), Jacek Romanowski (Prezes TV), Joachim Lamża (Towarzysz Z), Mirosław Baka (Dyrektor Janusz R.), Ryszard Radwański (Towarzysz W), Eugeniusz Karczewski (Towarzysz S), Krzysztof Janczar (Towarzysz K), Maciej Szary (Towarzysz B), Grzegorz Gierak (Towarzysz Ł), Maciej Orłoś (Zygmunt W Scenarzysta), Jolanta Russek (Sekretarka), Andrzej Lipski (Naczelny), Maciej Ferlak (Towarzysz 1 organizacyjny), Aleksander Mikołajczak (Towarzysz 2 od ideologii), Elżbieta Kijowska (Działaczka), Antoni Leszek Piskorz (Kierownik produkcji), Jacek Król (Kierowca Edek), Lidia Bienias (Wdowa po Pstrowskim), Adam Bauman (Górnik), Jacek Wójcicki (Aktor), Stanisław Biczysko (Dyrektor generalny), Grzegorz Skurski (Montażysta), Maciej Winkler (Operator)

Czas: ok. 85 min

PREMIERA na Scenie Faktu – 27 kwietnia 2009