Pan Jowialski (1976)

Komedia Aleksandra Fredry w reżyserii Olgi Lipińskiej. Przedstawienie z 1976 roku.

Dwaj przyjaciele: literat piszący obyczajowe historyjki - Ludmir (Andrzej Zaorski)  i malarz - Wiktor (Krzysztof Majchrzak) wybrali się na włóczęgę po kraju w poszukiwaniu wzorów do swych dzieł. Trafiają do Pustakówki, własności starego pana Jowialskiego (Zdzisław Mrożewski), który mieszka tu z żoną (Barbara Ludwiżanka), synem Szambelanem (Bronisław Pawlik), jego drugą żoną (Barbara Wrzesińska), uprzednio wdową po generale-majorze Tuzie, i córką z pierwszego małżeństwa, Heleną (Joanna Żółkowska).

Samotny Ludmir, opuszczony przez zbuntowanego i znudzonego Wiktora, dla zabawy pozwala – udając pijanego szewca – zabrać się do dworu hreczkosiejowi Januszowi (Wojciech Pokora), zalotnikowi Heleny. Ten pragnąc ubawić towarzystwo, we właściwy sobie, mało wybredny sposób chce wmówić w domniemanego szewca, że obudził się sułtanem w bajecznym kraju.

Ludmir gra narzuconą sobie rolę, bawiąc się doskonale i zalecając do Heleny, ku szczerej rozpaczy inicjatora mistyfikacji Janusza. Wreszcie Ludmir kładzie kres zabawie, okazując, że kulturą, obyciem jest co najmniej równy tym, którzy jego kosztem bawić się chcieli. Ponieważ jednak zdążył już podbić serca gościnnych gospodarzy, ci nie dochodząc wcale, kim jest naprawdę i czego tu szuka pragną go zatrzymać jak najdłużej.Tylko wyczuwający w nim rywala Janusz i macocha Heleny, Szambelanowa sprzyjająca Januszowi, nie znajdują z nim wspólnego języka.

W domu pana Jowialskiego zjawia się Wiktor, ujęty na włóczęgostwie, wściekły na Ludmira – przyczynę swoich żałosnych przypadków. Usiłuje zemścić się na nim donosząc domownikom, że jako pisarz opisze wszystkich w satyrze – czym, niestety, wprawia w zachwyt całą rodzinę; a potem ostrzega przed nim jako przed poszukiwanym bandytą. To do reszty podbija serce egzaltowanej Heleny, ale wśród reszty towarzystwa wznieca popłoch.
W zamieszaniu szambelanowa dowiaduje się przypadkiem o smutnych losach dzieciństwa Ludmira i identyfikuje go po znamieniu na łopatce. Oto okazuje się on jej synem z pierwszego małżeństwa, zaginionym podczas pamiętnej powodzi. W nowej sytuacji Ludmir znajduje w szambelanowej sojuszniczkę w swych staraniach o rękę Heleny. Jowialscy również chętnie godzą się na ten związek, bo chłopak zdobył ich serca.


Autor: Aleksander Fredro

Reżyseria: Olga Lipińska

Scenografia: Jerzy Gorazdowski

Kostiumy: Alicja Wirth

Oprac. muzyczne: Jan Zawierski

Czas: 97 min

Premiera: 1976