Dwie głowy ptaka

Spektakl telewizyjny „Dwie głowy ptaka” to opowieść o ostatnich dniach życia Aleksandra Waszkowskiego, ostatniego naczelnika Warszawy w powstaniu styczniowym, od uwięzienia do wykonania wyroku. Zrealizowany w autentycznym miejscu wydarzeń, w warszawskiej Cytadeli, jest pozbawiony wszelkiej widowiskowości. W toku przesłuchań i rozmów wychodzą na jaw fakty i motywacje.
Dlaczego bohaterski powstaniec, który tyle zdziałał dla sprawy, zdecydował się porzucić ideę walki zbrojnej? Czy Polska osamotniona, bez żadnych szans na pomoc ze strony Europy, powinna nadal walczyć, czy raczej zadbać o pomyślność ekonomiczną obywateli, spokój i względny dobrobyt? Aleksander Waszkowski (Mirosław Baka) wie, że jego śmierć jest nieunikniona. Pragnie jednak ocalić innych, uniemożliwiając im walkę w przyszłości, dlatego oddaje władzom londyński depozyt. Dla rodaków jest to zdrada, dla Rosjan – spektakularny sukces, dla skazańca – jedyny możliwy wybór. Czy był człowiekiem o dwóch twarzach, Winkelriedem a rebours, anty-Wallenrodem? Czy jest w naszych czasach ofiarą relatywizmu historii czy własnej legendy? Uważam, że aby się uporać ze współczesnością, wypada poznać historię – stwierdził Władysław Terlecki. Najczęściej myślimy o historii posługując się legendami, które wypracowała sobie proza wieku XIX i początku naszego. Trzeba dokonać sprawdzenia tych legend, spojrzeć raz jeszcze w przeszłość rozważnie i obiektywnie, jeśli Polaka współczesnego chcemy zachęcić do myślenia o teraźniejszości w szerszej perspektywie.

Autor: Władysław Terlecki
Realizacja telewizyjna: Anna Hałasińska
Scenografia: Anna Rachel
Muzyka: Jan Zawierski
Występują także: Piotr Bajor, Robert Rozmus, Franciszek Pieczka, Marek Barbasiewicz, Paweł Nowisz
Czas trwania: 101 min.
Premiera: 22.02.1993