Tamtego 1989 roku

Wprowadzenie stanu wojennego, delegalizacja „Solidarności”, rozbicie
niezależnych związków zawodowych, sparaliżowanie działań opozycji
politycznej – wszystko to odbierało nadzieje na upragnione zmiany.
Nieoczekiwanie przywróciło je w 1985 roku dojście do władzy Michaiła
Gorbaczowa. Jego polityka głasnosti i pieriestrojka, wznowienie dialogu ze
Stanami Zjednoczonymi, wycofanie wojsk radzieckich z Afganistanu stwarzało
na arenie międzynarodowej zupełnie nową sytuację, w której polska opozycja
dostrzegła dla siebie szanse.



W kwietniu 1988 roku doszło do fali strajków. Robotnicy Nowej Huty,
Stalowej Woli i Stoczni Gdańskiej wystąpili z żądaniami podwyżek płac
i reaktywowania wolnych związków zawodowych. W czerwcu gen. Wojciech
Jaruzelski po raz pierwszy wspomniał o możliwości podjęcia z opozycją rozmów. W lipcu do Warszawy przyjechał Michaił Gorbaczow. W sierpniu podniosła się druga fala strajków, która objęła Śląsk i Wybrzeże.



Wtedy to Andrzej Stelmachowski po raz pierwszy zadzwonił do Stanisława
Czyrka, by obie strony rozważyły wspomnianą przez Jaruzelskiego możliwość
dialogu. Nawiązaną wówczas wątłą nić porozumienia starał się podtrzymać
Kościół. We wrześniu rząd Mieczysława Rakowskiego rozpoczął liberalizację
gospodarki. W listopadzie doszło do telewizyjnej rozmowy Lecha Wałęsy
z Alfredem Miodowiczem.



Filmowy tryptyk dokumentalny o kulisach obrad Okrągłego Stołu w części
pierwszej przypomina te właśnie wydarzenia, które – choć początkowo nic tego nie zapowiadało – ostatecznie zawiodły garstkę opozycjonistów do Magdalenki.



Kilka miesięcy 1988 roku wspominają w filmie: Henryk Wujec, Jerzy Urban,
Czesław Kiszczak, Krzysztof Kozłowski, Jacek Kuroń, Stanisław Ciosek,
Mieczysław Rakowski, Andrzej Stelmachowski, Stefan Starczewski, Andrzej
Wielowieyski, Lech Wałęsa, bp Tadeusz Gocłowski i Leszek Moczulski.



Polska 1999, 27 min

Reżyseria: Jolanta Kessler Chojecka

Scenariusz: Gabriel Meretik, Jolanta Kessler Chojecka

Zdjęcia: Stanisław Plewa